วิธีปล่อยวางความรัก

Comments (11)

1. panya

   ใน หัวข้อ3.3 วิปัสสนาโดยพิจารณากิเลส ปัญญาตัวที่ได้ จากการพิจารณานั้น เรื่องของปัญญา3
   ปัญญา 3 (wisdom, knowledge, understanding)

   ปัญญา หมายถึง ความรอบรู้, ความรู้ทั่ว, ความเข้าใจ, ความรู้แจ้ง คือ ความรอบรู้ทั้งตนเอง และวิชาการต่าง ๆ สิ่งแวดล้อม สังคม และความเป็นไปของโลกอย่างชัดเจน กระบวนการที่ทำให้เกิดปัญญา มี 3 วิธีคือ

   1. สุตมยปัญญา คือปัญญาเกิดจากการฟัง อันได้แก่ ฟังการอบรม ฟังการบรรยาย ฟังการอภิปราย ฟังการเสวนา ฟังการระดม สมอง การอ่านตำราหรือเอกสารต่าง ๆ การได้ดูได้ฟังจากสื่อต่าง ๆ เป็นต้น

   2. จิตตามยปัญญา คือปัญญาเกิดจากความคิด เป็นความคิดที่เป็นระบบถูกต้อง ความคิดที่ละเอียดลึกซึ้ง ความคิดแบบแยบคาย ความคิดรอบด้านที่เรียกว่า ความคิดแบบโยนิโสมนสิการ ซึ่งเป็นบ่อเกิดแห่งความรู้ต่าง ๆ ที่มีอยู่มากมาย

   3. ภาวนามนปัญญา คือปัญญาเกิดจากการอบรมตนเองโดยเน้นกระบวนการศึกษาจิตและกายอย่างชัดแจ้ง เข้าใจความสัมพันธ์ระหว่างกายกับจิต เมื่อทราบว่าใจเป็นนาย กายเป็นบ่าว ก็ให้การฝึกจิตควบคุมจิต จนกระทั่งมีความสงบ สามารถนำไปตรึกตรองเรื่องราวต่าง ๆ ได้อย่างแตกฉาน เป็นระบบ สงบ ไม่วุ่นวาย ทำงานได้ผล มีประสิทธิภาพ มีความสุข
   ในหัวข้อวิปัสสนา 3,3 นั้น น่าจะเป็นจิตตามยปัญญา เพราะอาศัยการพิจารณาเป็นหลัก แต่ ส่วนของภาวนามนปัญญามนปัญญาที่ได้จากการปฏิบัติ ในส่วนของการวิปัสสนาไม่เห็นผู้เขียนกล่าวถึง ว่ากระบวนการในการอบรมจิตให้เกิดโดยการภาวนาทำได้อย่างไร เมื่อเอ่ยถึงวิปัสสนาซึ่งกระบวนการทางวิปัสสนากรรมฐานน่าจะเกี่ยวข้องในเรื่องของการภาวนาร่วมด้วย ขออนุญาตสอบถาม ควรมิควรในการถาม ต้องขอภัยล่วงหน้า

   February 12, 2015 at 11:44 am Reply
   • Dinh

     ปํญญา 3 นั้นเป็นสภาพที่จะเกิดต่อเนื่องกัน ไม่ใช่การเลือกไปทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งจนเกิดผล แต่เป็นการเริ่มจากได้ยินได้ฟังจนเกิดปัญญาเช่นได้ฟังพระพุทธเจ้า เมื่อได้ฟังก็ไม่เชื่อในทันที เอามาคิดพิจารณาในใจหรือที่เรียกว่าโยนิโสมณสิการ คือเอาสิ่งที่ได้ยินได้ฟังนี่แหละมาสังเคราะห์ต่อจนกระทั่งสำเร็จเป็นผล คือภาวนามยปัญญา เป็นสภาพผลเจริญของการปฏิบัติที่เกิดขึ้น

     ในข้อ 3.3 เป็นการชี้แนะถึงวิธีการทำจินตามยปัญญาดังที่เข้าใจ แต่การจะเกิดภาวนาหรือผลของการวิปัสสนานั้นจะต้องไปทำต่อเอง ภาวนาที่เกิดเป็นผล ไม่ใช่มรรค เป็นตัวสรุป เป็นตัวจบแล้ว นั่นเพราะคิดพิจารณาอย่างถูกตรงตามสัมมาสังกัปปะ (คิดไปในทางลดกิเลส ประหารกิเลส)

     วิปัสสนานั้นคือการทำให้รู้เห็นตามความเป็นจริง การจะรู้เห็นตามความเป็นจริงนั้นต้องพิจารณาความจริงตามความเป็นจริง ความจริงเป็นอย่างไร? ก็เกิดขึ้นจากการได้ยินได้ฟังผู้ที่ปฏิบัติดี มีสัจจะจริง จนได้สุตมยปัญญา จึงนำความจริงเหล่านั้นมาพิจารณาต่อเป็นจินตามยปัญญา เพียรพิจารณาต่อสู้กับกิเลสจนกระทั่งพบความจริงตามความเป็นจริงดังที่ผู้รู้กล่าวไว้ จนสำเร็จผลกลายเป็นภาวนามยปัญญา เกิดปัญญาที่เป็นผลขึ้นในวิญญาณนั้นเอง

     February 16, 2015 at 5:56 am Reply
2. panya

   ขยายความ ในคำถามข้างบน บางสายของการปฏิบัติ ดูปรมัติอารมณ์ เห็น วิเศษณลักษณะ เช่น เย็น ร้อน อ่อน แข็งตึง ไหว หรือการเห็นสามัญลักษณะ หรือไตรลักษณะ ของการปฏิบัติในการภาวนา เห็นธรรมชาติของปรมัติที่เกิดขึ้น ตั้งอยู่ และดับไป ด้วยการปฏิบัติ ตามแนวปฏิบัติเพื่อภาวนาปัญญา
   การพิจารณากิเลสที่ผู้เขียนบรรยายนั้น. สามารถนำไปประยุกต์ใช้ร่วมกับการปฏิบัติเพื่อภาวนาปัญญา เห็นสิ่งต่างที่เป็นปรมัติ นั้นใช้กระบวนการลงไปดูหรือลงไปรู้ คล้ายกับการ obseve บางสายแค่รู้ตัวด้วยสติ อาจจะกำหนดรู้ลมหายใจ บางสายมีคำบริกรรม อยากทราบว่าการพิจารณาในเรื่องของกเลสนั้น สามารถนำไปก่อให้เกิดประโยชน์นอกเหนือจากการพิจารณาลงลึกแล้วเกิดจิตตามยปัญญาซึ่งในกระบวนการพิจารณาล้วนต้องลงเรื่องราว ซึ่งต้องอาศัยบัญญัติที่เกี่ยวข้องกับเรื่องราวนั้นในการปฏิบัติเพื่อให้เกิดภาวนาปัญญานั้น การพิจารณากิเลสที่ผู้เขียนกล่าวถึงว่า วิปัสสนาที่ถูกตัวถูกตนของกิเลสนั้นสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการปฏิบัติได้อย่างไร

   February 12, 2015 at 12:11 pm Reply
   • Dinh

     แนวปฏิบัติที่เขียนนั้นนำไปสู่ภาวนามยปัญญาโดยการทำให้รู้เห็นความจริงตามความเป็นจริง โดยจี้ให้ตรงจุดของกิเลส ดังที่หลวงปู่ชาเคยกล่าวไว้ประมาณว่า สกปรกตรงไหนก็ไปเช็ดตรงนั้น กิเลสก็เช่นกัน มีกิเลสเรื่องใดก็ไปทำเรื่องนั้น

     คนมีกิเลสจะไม่เห็นความจริงตามความเป็นจริง ดังนั้นจึงต้องใช้ปัญญา 3 เข้ามาช่วย คือไปหาความจริงแท้ฟังก่อน ความจริงอยู่ที่สัตบุรุษเท่านั้นต้องหาคนดีให้เจอ พอเจอความจริงก็มาคิดพิจารณาตาม แต่กิเลสมันจะไม่ยอมตามความจริง มันรู้แต่มันจะไม่เชื่อ ถึงมันจะเชื่อแต่มันก็ไม่เข้าใจ มันจะติดอยู่ที่จินตามยปัญญา จนกระทั่งพิจารณาจนเกิดผลนั่นแหละจึงจะเป็นภาวนามยปัญญา ส่วนจะใช้สมถะช่วยก็ได้ จะดูลม เพ่งกสิณ เดินจงกรม เดินเร็ว ขุดดิน เย็บผ้า กวาดบ้านก็ได้ ถ้าเข้าใจหลักของสมถะ-วิปัสสนาก็จะสามารถทำส่งเสริมกันได้

     การพิจารณากิเลสก็ทำให้ละหน่ายคลายกิเลส เป็นการปฏิบัติที่ไปสู่การหมดกิเลสแบบตรงๆอยู่แล้ว สู้กับกิเลสเป็นตัวๆจนหมดกิเลส การพิจารณาเกิดขึ้นตั้งอยู่ดับไปหรือแม้แต่ใช้ไตรลักษลักณ์ ทุกสิ่งไม่เที่ยง เป็นทุกข์ ไม่มีตัวตนแบบผิวเผิน ก็จะเข้าอยู่ในลักษณะของสมถะแต่เป็นปัญญาสมถะ คือใช้การคิดพิจารณาเข้ามากดข่มกิเลส ดังในข้อ 2.2 ซึ่งโดยมากคนจะหลงว่าเป็นวิปัสสนา แต่เพราะทำได้ง่ายเข้าใจได้ง่าย สอนได้ง่าย เข้าถึงผล(ผิวเผินไม่ถูกตัวถูกตนกิเลส) ได้ง่ายจึงเป็นที่นิยม จนกลายเป็นที่เข้าใจว่าสิ่งเหล่านี้คือการวิปัสสนา

     February 16, 2015 at 6:08 am Reply
3. panya

   ในเมื่อยังพิจารณาบัญญัติอยู่ ไม่ได้เอ่ยถึงการพิจารณาปรมัติ แล้วจะเชื่อมโยงการพิจารณากิเลสแบบที่ยังมีบัญัติอยู่. ไม่ได้อาศันการกำหนดรู้ปรมัติกับการวิปัสสนาได้อย่างไร ผู้ถามเห็นว่าหลายบทความบรรยายเรื่องอัตตาและการลดอัตตาได้ดีมาก แต่ผู้อ่านยังไม่สามารถเชื่อมโยงการใช้การพิจารณากิเลสเข้าสู่กระบวนการของการวิปัสสนาได้ คำถามถามด้วยความจริงใจ มิได้เจตนาหรือ ถามคำถามที่เจือด้วยมานะเจตสิกขณะถาม

   February 12, 2015 at 12:24 pm Reply
   • Dinh

     ดีแล้วครับที่ถามมาขอบคุณมากๆ ผมจะได้หัดตอบ ความเข้าใจในการปฏิบัติของเราอาจจะต่างกันอยู่บ้าง สัญญาของเราก็ต่างกันอยู่บ้าง แต่ก็ไม่ใช่ปัญหาอะไร ขอให้ใช้เวลาค่อยๆศึกษากันไป ค่อยๆดูกันไป ผมยินดีที่จะตอบ และอธิบายในสิ่งที่ผมเข้าใจ

     ขอสรุปในความเข้าใจของผมนะ การภาวนา คือการวิปัสสนาจนเห็นผล ผลคือรู้เห็นความจริงตามความเป็นจริง การจะมองเห็นความจริงตามความเป็นจริงต้องไม่มีกิเลสในเรื่องนั้นๆ ต้องไม่มีนิวรณ์ 5 มากั้น ต้องไม่ลังเลสงสัยว่าการหมดกิเลสในเรื่องนั้นดีกว่าการมีกิเลสจริงๆ ยกตัวอย่างเช่น ในเรื่องมังสวิรัติหรือกินมื้อเดียว ข้อปฏิบัติเหล่านี้เป็นไปเพื่อขัดกิเลส อย่างกินมื้อเดียวนี่ก็เรียกว่าศีลเคร่ง แต่คนมีกิเลสจะไม่ยินดีกิน นี่มันไม่เห็นความจริงตามความเป็นจริง แต่คนที่เห็นความจริงตามความเป็นจริงจะยินดีกินมื้อเดียวด้วยใจที่เป็นสุข

     ศีลนี้เองคือจุดเริ่มต้นของการปฏิบัติ เป็นสุตมยปัญญาที่พระพุทธเจ้าทิ้งไว้ให้ ท่านบอกว่าศีลดีที่สุดในโลก เราจะถือศีลระดับใดก็ได้ที่ถือไหว แต่กิเลสมันจะไม่ยอมง่ายๆหรอกนะ มันจะหาเหตุผลมาค้านแย้งดีไม่ดีหาเหตุให้ไม่ถือศีลไปเลย อันนี้มันขาดตั้งแต่สุตมยปัญญาแล้วคือไม่เห็นว่าศีลดี

     จะต้องเริ่มเห็นว่าศีลนั้นดีและปฏิบัติตามศีล ใช้จินตามยปัญญาไปจนกระทั่ง รู้เห็นความจริงตามความเป็นจริงเป็นผลหรือภาวนามยปัญญาที่เกิดในตน เป็นสภาพปกติของศีลคือถือศีลโดยไม่คิดว่าถือ กลายเป็นสภาพนั้นอยู่ในตนอย่างยั่งยืน เกิดเป็นสภาพที่รู้ได้ด้วยตนเอง เห็นด้วยตนเอง เข้าใจได้ด้วยตนเอง ว่าปัญญาที่รู้แจ้งเรื่องกิเลสในศีลนั้นๆมันดีอย่างนี้หนอ สุขอย่างนี้หรอ

     วิธีที่ได้อธิบายอยู่นั้นเป็นการกำจัดกิเลสไปที่ละตัว เริ่มจากเรื่องที่หยาบๆและเป็นภัยมาก ในเรื่องของความรักในหัวข้อนี้ เป็นเรื่องที่ยากมาก ถ้าให้ดีก็ลองกลับไปปฏิบัติกับกิเลสง่ายๆเช่น ติดกาแฟ ติดเนื้อสัตว์ ติดขนมที่เป็นภัยมาก หรืออะไรก็ได้ในฐานศีล 5 จนสามารถลด ละ เลิก สิ่งนั้นด้วยใจที่เป็นสุข ไม่วนกลับไปอยากเสพแม้ในเศษธุลีของจิตใจ จะใช้ประยุกต์ใช้วิธีที่ท่านเข้าใจและปฏิบัติอยู่ก็ได้ หรือจะลองศึกษาวิธีปฏิบัติของเราเพิ่มก็ได้เช่นกัน

     ทั้งนี้ทั้งนั้นการปฏิบัติใดๆต้องเกิดผลที่ว่ากิเลสลดลงหรือสามารถดับกิเลสได้อย่างสิ้นเกลี้ยง เพราะเป็นตัวยืนยันว่าปฏิบัติถูกทางพุทธจริงตามหลักตัดสินพระธรรมวินัยของพระพุทธเจ้า (สังขิตตสูตร ข้อ 143) การปฏิบัติใดที่ทำให้กิเลสไม่ลดนั้นเป็นการปฏิบัติที่เฟ้อ ส่วนจะอยากรู้ว่ากิเลสนั้นลดหรือเพิ่มต้องใช้ศีลมาเป็นตัววัด

     ผมยืนยันนะว่าการปฏิบัติที่เข้าใจและกระทำอยู่นั้นเกิดผลจริง ชีวิตดีขึ้นจริง เบากาย สบายหัว เพราะลดกิเลสหลายอย่างที่ทำให้ชีวิตหนักได้

     February 16, 2015 at 6:29 am Reply
4. panya

   ชอบหลายบทความของผู้เขียน แต่สงสัยคำว่าวิปัสสนาของผู้เขียนทุกครั้งที่ผู้เขียนกล่าวถึง เพราะอ่านแล้วรู้สึกว่าวิปัสสนาในความคิดของผู้เขัยนอาศัยการพิจารณา. ผู้อ่านไม่แน่ใจว่า จะใช่กระบวนการพิจารณาที่คล้ายๆ กับ process of thinking หรือไม่ ถ้าเข้าใจผิดก็ขออภัยด้วย ซึ่งในทัศนคติของผู้อ่าน วิปัสสนาไม่ใช่process of thinking เพราะ การพิจารณาหรือการคิด เป็นสังขารขันธ์ เป็นส่วนหนึ่งของขันธ์ 5 ซึ่งปัญญาที่ได้จากการภาวนานั้นต้องมาจากการปฏิบัติโดยขณะปฏิบัติไม่ได้ใช้ความคิด ซึ่งเมื่อใดที่คิดเมื่อนั้นไม่ใช่การรู้ แต่เมื่อรู้ว่ากำลังคิดขณะนั้นมีสติในเสี้ยววินาทีนั้นเรียกว่ามีปัญญาคล้ายๆกับการปฏิบัติโดยการลงไปรู้หรือobserve ความเป็นจริงที่เกิดภายในใจและกายของผู้ปฏิบัติโดยที่ขณะปฏิบัติไม่ได้รู้สึกว่ามีคน สัตว์ บุคคล เราเป็นใคร เราชอบ ไม่ชอบอะไรเพราะเท่ากับสะสมการมีตัวตนของเราและยังยึกติดกับเรื่องราวต่างๆอยู่ การภาวนาในความคิดของผู้อ่าน ครูบาอาจารย์สอนให่้เห็นถึงความสำคัญของการเห็นสภาพปรมัติที่มีเพียงธาตุทั้งสี่ คือ ดิน น้ำ ลม ไฟ ที่แสดง อาการเย็นร้อน อ่อนแข็งตึงไหว ให้เห็น ไม่ได้มีตัวตนของเรา ผู้อื่น. คนสัตว์สิ่งของ เพราะในขณะจิตนั้น. เท่ากับเราฝึกการละวางตัวตนของเรา และ ในวิปัสสนาญาณต่างๆที่เกินกว่าวิปัสสนญาณ3. เป็นต้นไปจะพัฒนาญาณได้ต้องอาศัยการภาวนา ซึ่งเมื่อได้วิปัสสนาญาน 16 ในครั้งแรกก็จะละสังโยชน์ เบื้องต่ำได้ 3 ข้อ ซึ่งได้โสดาบัญก็ยังคงละกามคุณไม่ได้ ฉะนั้นผู้อ่านไม่เข้าใจว่าเมื่อพิจารณากิเลสอย่างขุดรากถอนโคนโดยไม่ภาวนาโดยอยู่กับปรมัติอารมณ์ โดยอาศัยสติปัฏฐาน4มาใช้เป็นฐานของการปฏิบัติ ซึ่งนึกสงสัยว่าการพิจารณากิเลสเป็นสติปัฏฐาน4 ข้อใดแล้ววิปัสสนาญานจะพัฒนาได้อย่างไร

   http://youtu.be/byj5r8EeFMI

   การภาวนาในความคิดผู้อ่านคล้ายกับที่พระอาจารย์บรรยายในคลิบนี้
   ขออนุญาตแลกเปลี่ยนความคิดเห็น เพราะเห็นว่าบทความหลายบทความของผู้เขียนให้ประโยชน์ให้รู้จักโยนิโส และเป็นประโยชน์ต่อผู้อ่าน แต่ก็นึกสงสัยคำว่าวิปัสสนาที่ผู้เขียนกล่าวถึง เพราะแตกต่างจากพระอาจารย์หลายท่าน ที่สอนในยุคปัจจุบัน แต่เนื่องจากปัจจุบันนี้เวลาล่วงมาหลังจากพระพุทธปรินิพพานมาถึง 2558 ปี คำว่าวิปัสสนาในความคิดของบุคคลต่างๆย่อมแตกต่างกัน ยินดีแลกเปลี่ยนความคิดเห็น

   February 23, 2015 at 12:57 pm Reply
   • Dinh

     ผมมองการภาวนาที่คุณหมายนั้นคือการทำสมถะ การใช้อุบายทางจิตกดสภาพให้จิตเข้าไปอยู่ในภพ จนเกิดฌาณ(ฤาษี)ไปตามลำดับ แน่นอนว่าเป็นสภาพที่ดูเหมือนสงบจากกิเลสเป็นวิธีที่สอนกันโดยทั่วไปในปัจจุบัน เป็นปัญญาของสมถะที่ได้ในขีดที่กดความคิดเอาไว้ สภาพเช่นนั้นผมก็เข้าใจ การดับความคิดไปกำหนดรู้ในธาตุ มันก็เป็นอารมณ์กำหนดสมมุติขึ้นมา เป็นลักษณะของการใช้กสิณ เป็นความเข้าใจตามหลักสากลในปัจจุบันที่ผมเห็นแย้งในวิธีการปฏิบัติเหล่านั้นว่าไม่ใช่ทาง

     วิปัสสนาที่ผมเข้าใจคือการเข้าถึงความจริงตามความเป็นจริง จะยกตัวอย่างในเชิงปฏิบัติ เช่น ถ้าเราติดกาแฟ เราจะไม่มองกาแฟเป็นโทษหรอก เราจะไม่มองความจริงตามความเป็นจริง กิเลสมันจะบังไว้ ทีนี้ลองใช้วิธีที่คุณกล่าวมา มันทำลายความยึดมั่นถือมั่นในกาแฟได้ไหม มันอาจจะกดได้แต่มันกดได้แค่กามภพ รูปภพเท่านั้น กิเลสยังมีอรูปภพอีกหนึ่งซึ่งเป็นภพที่สมถะวิธีไม่มีวันข้ามไปได้ ถึงจะภาวนาตามวิธีของคุณจนมีสภาพไม่เสพ ไม่สนใจ แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าจะรู้แจ้งถึงกิเลส เพราะมันใช้สภาพการกดข่มเข้ามา มันจะไม่โปร่ง ไม่โล่ง ไม่ใส แต่ด้วยสภาพสงบจึงทำให้หลงเข้าใจได้ว่าตัดกิเลสได้ สภาพของฤๅษีนี่แหละน่ากลัวเพราะสามารถกดได้ข้ามภพข้ามชาติ

     วิปัสสนาที่ผมหมายนั้นไม่ใช่แค่การคิด แต่เป็นการพิจารณาสู้กิเลส ดังที่กล่าวไว้ว่าถ้าเราติดกาแฟ เราจะคิดยังไงมันก็ชอบกาแฟ การวิปัสสนาคือการทำให้รู้เห็นตามความเป็นจริง ทีนี้ความจริงมันขัดกับกิเลส เราจึงต้องพิจารณาความจริงเหล่านั้นลงไปในใจ หรือที่เรียกว่าทำให้เกิดโยนิโสมณสิการ แน่นอนว่ามันจะยังไม่เกิดตั้งแต่แรก มันจะเกิดก็ต่อเมื่อเรายอมรับความจริงตามความเป็นจริงว่ากาแฟ ไม่มีประโยชน์ เป็นสิ่งไร้สาระ แต่แค่โยนิโสมณสิการได้นั้นก็ยังไม่ใช่ตัวจบ แน่นอนกิเลสอื่นๆก็เช่นกัน เราสามารถใช้ศีลที่พระพุทธเจ้ากำหนดไว้ในการขัดกิเลสก็ได้ หรือจะตั้งตบะทำสิ่งที่ดีขึ้นมาเองก็ได้ ซึ่งกิเลสของคุณจะขัดใจเสมอแล้วยังไง จะภาวนาให้ข้ามกิเลสนี้ไปได้อย่างไร ทำให้หมดกิเลสเหล่านี้ไปได้อย่างไร ถ้าคุณไม่ลองพิสูจน์คุณก็ไม่รู้หรอก มันจะได้เพียงทฤษฏีที่ฟังเขามา แต่มันจะไม่เข้าใจในวิธีปฏิบัติสู่การพ้นทุกข์จริงๆ

     การพิจารณาทำลายกิเลสนั้นเป็นการใช้สติปัฏฐาน 4 ทั้งองค์มาเป็นเครื่องมือในการขุดค้นหากิเลส ถ้าคุณแยกสติปัฏฐาน 4 เป็นตัวๆมาปฏิบัติมันจะกลายเป็นสมถะไป ซึ่งที่จริงแล้วสติปัฏฐาน4นั้นเป็นกระบวนการชำแหละกิเลส ซึ่งเป็นสภาวะธรรมที่เจริญต่อจากสติสัมปชัญญะอีกที ถ้าเราไม่สามารถแยกความต่างของสติในแบบต่างๆได้ เราก็จะหลงภาษา พอไม่มีสภาวะอีกก็เลยหลงไปกันใหญ่ การทำงานของสติปัฏฐาน 4 ไม่ใช่การแยกกาย เวทนา จิต ธรรม มาปฏิบัติกันเป็นตัวๆอย่างที่ทำกันมากในปัจจุบัน แต่ต้องทำไปพร้อมๆกันเป็นกระบวนเข้าตั้งแต่ กาย เวทนา จิต ธรรม จบกระบวนในตัวเอง ซึ่งเหมือนกับการเอากิเลสเข้าเครื่องจักร แต่ในปัจจุบันเขาเอาสติปัฏฐาน 4 มาเป็นตัวบริกรรม เป็นตัวกำหนดในการทำสมถะเท่านั้นเอง

     สภาวะของอุเบกขานั้นมีทั้งเคหสิทตะและเนกขัมมะ ถ้าคุณไปหลงว่าอุเบกขาเคหสิทตะหรืออุเบกขาแบบบ้านๆเป็นตัวบรรลุธรรมนั้น คุณจะหลงไปอีกนานเลย เพราะถ้าปฏิบัติสมถะถึงขีดสุดก็จะได้อุเบกขาแบบนี้มาเป็นสามัญเช่นกันจะมีสภาพสงบ ไม่คิด ไม่ปรุงแต่ง ไม่ฟุ้งซ่าน เหมือนผู้บรรลุธรรมเป๊ะๆ กลายเป็นฤๅษีไป ซึ่งในยุคกึ่งพุทธกาลนั้นมีฤๅษีอยู่มากมาย ถ้าคุณยังแยกไม่ออกว่าต่างกันอย่างไรกับพุทธก็จะทำให้คุณเสียเวลาเพราะไปติดกับภาพความสงบเช่นนั้น

     ผมเองยอมรับว่าวิธีที่นำเสนอนี้แตกต่างกันมาก แต่ก็ต้องบอกตามที่ผมเข้าใจจริงๆและเห็นจริงๆว่าสมถะกับวิปัสสนานั้นต่างกันอย่างไร เพราะทุกวันนี้ถูกใช้แทนกันหมดแล้ว บางทีเรียกว่าภาวนาแต่ก็ทำสมถะอยู่นั่นเอง พยายามอย่าให้ภาษามาเป็นตัวหลอก เอาสภาวะมาเป็นตัวกำหนดจะไม่สงสัย แต่ถ้าไม่มีสภาวะที่ถูกก็จะยังต้องศึกษากันจนกว่าจะหายสงสัย วิธีที่ยืนยันความถูกคือเรามีทิศทางชีวิตไปตามหลักของพุทธหรือไม่ เราโลภ โกรธ หลงน้อยลงหรือไม่ การปฏิบัติที่ถูกจะมีปัญญาญาณเกิดขึ้นเพื่อยืนยันความจริงมากมาย จนรู้จริงด้วยตัวเอง ไม่สงสัย ไม่สับสนกับวิธีปฏิบัติที่มีอยู่มากมายในสังคมทุกวันนี้

     February 25, 2015 at 9:05 am Reply
5. panya

   วิปัสสนากรรมฐาน ไม่ได้อาศัยกระบวนการนึกคิดเป็นหลัก แต่อาศัยการภาวนาที่ทำให้ลงไปรู้ความจริงของกายและใจที่เกิดกับมนุษย์ทุกคน ที่ไม่ได้ใช้บัญญัติเรื่องของภาษาลงไป แต่เป็นความจริงที่คนทุกชาติทุกภาษารับรู้ปรมัติได้เหมือนกัน และวิปัสสนาก็ไม่ได้ยึดติดอยู่กับดรื่องราวที่มีบุคคลตัวตนต่างๆ แต่ลงไปรู้ความจริงที่ไม่ได้คน สัตว์บุคคลตัวตน แต่ดูธรรมชาติของสิ่งต่างๆโดยการobserve ดูสิ่งต่างๆที่เป็นธรรมชาติที่เกิดกับใจและกายของเรา วิปัสสนานั้น เมื่อรู้ตัวว่าคิด. แล้วเห็นธรรมชาติของความคิด ว่าเกิดขึ้น ตั้งอยู้แบะดับไป ตามความเป็นจริง ไม่ได้ลงไปดูว่า คิดเรื่องอะไร ใคร ชอบหรือไม่ชอบอะไร เพราะอะไร ต้องขอโทษล่วงหน้า แต่อยากให้เน้นความหมายของวิปัสสนากรรมฐานที่พระนักปฏิบัติต่างๆแม้แนวการปฏิบัติต่างกัน แต่ก็เข้าใจความหมายของคำว่าวิปัสสนาเหมือนกันคือ ไม่ได้อาศัยเน้นการนึกคิด แบบ มีตัวตน บุคคล
   คิดอยู่ว่าได้พบกับผู้สนใจทางธรรม ในการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นมิได้มีเจตนาลบ แต่ตั้งใจแลกเปลี่ยนมุมมองที่แตกต่างกัน เพื่อให้ทั้งสองฝ่ายได้พิจารณาและพัฒนาตนเอง ไปบนเส้นทางของการหลุดพ้น

   February 23, 2015 at 2:09 pm Reply
   • Dinh

     ผมเข้าใจนะ วิธีปฏิบัติเช่นนี้ แพร่หลาย เข้าใจกันโดยมาก ผมคงไม่สรุปว่าอันไหนเป็นอย่างไร เพราะการปฏิบัติในยุคนี้มีมากมายหลายวิธี ทุกคนก็จะเห็นว่าสิ่งที่ตนเชื่อนั้นเป็นทางปฏิบัติที่ถูกที่ควร ถึงคุณจะบอกว่าวิปัสสนาเป็นแบบที่คุณเข้าใจแต่มันก็ไม่ได้หมายความว่าจริงๆมันจะเป็นแบบที่คุณเข้าใจ เพราะคุณได้เชื่อสิ่งที่คุณศรัทธาแล้วยึดมั่นถือว่านี่แหละคือวิปัสสนา มันทำให้คุณติดอยู่ในสมมุติสัจจะหรือภาษาบัญญัตินั่นแหละว่าวิปัสสนาต้องเป็นแบบนี้ เพียงแค่เพราะเขาว่ามันเป็นแบบนี้

     ในกาลามสูตรท่านบอกว่าอย่าเพิ่งเชื่อใครง่ายๆ หรืออย่าไปเชื่อใครเลย จนกว่าจะได้เห็นว่าธรรมนั้นเป็นธรรมที่เป็นกุศลจึงควรเข้าหา หรือธรรมนั้นเป็นอกุศลควรออกห่าง ทั้งนี้ทั้งนั้นพระพุทธเจ้าท่านให้เราเข้าไปพิสูจน์ เพราะไม่มีใครที่จะมีสัมมาทิฏฐิตั้งแต่แรกหรอก การเห็นผิดเป็นถูกมันก็เป็นธรรมดาของคนเห็นผิด แน่นอนว่าเราต้องใช้เวลาหลายต่อหลายชาติกว่าจะค้นเจอเส้นทางที่ถูกจริงๆ เป็นกุศลจริงๆ

     แต่มันจะเป็นทางไหน ในเมื่อคุณก็เชื่อในแบบของคุณ ผมก็เชื่อในแบบของผม เรามีทิฏฐิที่ต่างกัน แต่ทุกคนยืนยันว่าของตนเองนั้นถูก วิธีเดียวที่จะยืนยันได้คือเราสามารถปฏิบัติสู่การพ้นทุกข์ได้จริง เราทำได้จริงๆ ไม่ใช่แค่ฟังเขามา เราต้องชัดในตัวเองจริงๆ จะพ้นทุกข์ก็พ้นไป จะเป็นฤๅษีก็เป็นไป ใช้ทั้งชีวิตนี่แหละพิสูจน์สัจจะ ว่าไปมันก็เหมือนเป็นการพนัน แต่ขอให้เข้าใจว่าเป็นการเรียนรู้ เพราะถ้าเราไม่เรียนรู้เราก็จะลังเลสงสัยในวิธีปฏิบัติที่มีอยู่มากมาย

     ในส่วนตัวผมเข้าใจวิธีที่คุณกล่าวมา แต่ผมมองว่าการพิจารณาเช่นนั้นยังตื้นเขินนักเมื่อเทียบกับกิเลสที่สั่งสมมาหลายภพหลายชาติ เราไม่สามารถใช้สูตรสำเร็จสูตรเดียวในการทำลายกิเลสได้ อย่างเก่งก็กดจิตตัวเองให้อยู่ในสภาพหนึ่งๆ ถ้าได้ศึกษาเรื่องกิเลสจะพบว่ากิเลสนั้นมีความลึกตื้นหนาบางต่างกัน การใช้วิธีเช่นที่กล่าวมาจะสามารถกดกิเลสในสภาวะหยาบๆได้ดี แต่ไม่สามารถทะลวงไปถึงตัวละเอียดได้ เรียกว่าไม่สามารถรับรู้ตัวละเอียดได้มากกว่า เพราะตัวหยาบยังไม่ได้ทำลาย เพียงแค่กดไว้

     วิธีที่คุณกล่าวมานั้น ไม่ได้เป็นไปตามหลักอริยสัจ ๔ ไม่ได้เห็นทุกข์ ไม่ได้หาเหตุแห่งทุกข์ ทำเพียงความดับทุกข์ (นิโรธฤๅษี) ไม่มีมรรค (สัมมาสังกัปปะ คือการคิด ทีนี้ท่านไม่คิดก็ไม่ใช่ทางแล้ว) // แต่จริงๆท่านก็คิดอยู่นะ มันจะเป็นความซ้อนอยู่ เหมือนเจอความคิดก็ดับความคิดแล้วก็มาคิด ทีนี้มาปฏิเสธความคิดมันก็งงไปกันใหญ่ ความคิดมันไม่ใช่ปัญหา สังขารไม่ใช่ปัญหา อย่าโฟกัสผิดจุด ปัญหาอยู่ที่กิเลสในความคิด ในสัญญา ในสังขาร ทีนี้พอปฏิบัติไม่เป็นก็ดับความคิดมันทั้งยวงเลย เก่งขึ้นไปอีกก็ดับสัญญาไปกันใหญ่ มันไม่ได้เกี่ยวกับความคิดหรือความจำอะไรทั้งนั้น มันเกี่ยวกับกิเลส

     วิธีวิปัสสนากรรมฐานที่ท่านกล่าวมานั้น มีอารมณ์ของวิปัสสนาตามวิธีปฏิบัติที่ผมเข้าใจอยู่บ้างในบางช่วงบางตอน แต่โดยมากจะเป็นสมถะ ซึ่งการวิปัสสนาที่ทำนั้นก็เป็นการวิปัสสนาแบบผิวเผิน เพราะไม่ได้เจาะลงไปในความยึดมั่นถือมั่นแต่ละตัวอย่างชัดเจน ว่าติดอะไร ยึดอะไร เพราะอะไร คือหาเหตุนะ แต่หาไม่ค่อยสุด

     ไหนๆก็ขอสรุปวิปัสสนาเลยว่า เป็นการคิดที่ถูกต้องถูกตรงสู่การพ้นทุกข์ (สัมมาสังกัปปะ) ลงไปที่อัตตา ซึ่งเป็นตัวที่ยึดมั่นถือมั่นจนเกิดภพและชาติขึ้นมา

     เมื่อเห็นต่างดังนี้ผมจึงแนะนำให้ลองพิสูจน์ดูว่าวิธีที่เข้าใจและปฏิบัติอยู่นั้นสามารถทำลายความยึดมั่นถือมั่นได้อย่างไร มีมรรค และผลอย่างไร ถ้าทำถึงผลได้ก็ลองมาแบ่งปันกันก็ได้ว่าได้ทำลายความยึดมั่นถือมั่นในสิ่งนั้นสิ่งนี้ได้ ถ้าจะเอาให้หายสงสัยแล้วเราจะได้แบ่งปันกันเพื่อความกระจ่างในแนวทางที่หลากหลาย อาจจะมีเรื่องที่ท่านทำลายความยึดมั่นถือมั่นได้แล้ว แล้วผมจะลองทำตามดูด้วยวิธีของผม หรือจะลองเอาเป็นเรื่องที่ผมทำได้แล้วกัน เช่น กินมังฯ กาแฟ อาหารรสจัด กินมื้อเดียว เรื่องคู่ครอง เป็นต้น เมื่อทำลายความยึดมั่นถือมั่นได้แล้วก็ลองมาแบ่งปันกันดู ผมยินดีที่จะทำการเรียนรู้นี้ไปพร้อมๆกัน เพราะเชื่อว่าน่าจะเป็นผลดีต่อผู้ที่ยังสงสัยในวิธิปฏิบัติอีกหลายท่านครับ ทั้งนี้ก็เพื่อประโยชน์ต่อตนเองและผู้อื่นสืบไปครับ

     อนุโมทนาบุญล่วงหน้าครับ 🙂

     February 25, 2015 at 9:46 am Reply
6. Met

   ลองทำตามวิธีที่ท่านผู้เขียนเขียนเป็นวิทยาทานในเรื่องนี้ ขอบอกว่ายังทำไม่สำเร็จเลยครับ(แต่อ่านทุกหัวข้อในเรื่องที่เกี่ยวกับความรัก ได้คำตอบจากเรื่องเยอะมาก)

   May 16, 2017 at 12:28 pm Reply